Önce çoğumuz için geçerli olduğunu düşündüğüm cevabı yazayım: hayır almayacak. Şimdi soruya biraz daha yakından bakalım.
Yapay zeka denilince neyi anlıyoruz? Benim gördüğüm, okuduğum kadarıyla otomasyon çoğunlukla yapay zeka ile karıştırılıyor. Ford üretim bandı ile tanışıklığımız yüz yılı aşkın zamandır var. O bandın üzerinde çalışan işçilerle ilgili Modern Zamanlar [2] filmini Chaplin 1931'de çekmiş. Ne zaman bir işçiden daha ucuza çalışabilecek bir makine parçası yapılabilmiş o işçi işten çıkartılmış ve o iş tanımı ortadan kalkmış. Bunlar benim de hayatım boyunca çokça gördüğüm şeyler. Eskiden otobüslerde yolculuk ücretlerini alan muavinler vardı, şimdi kart okutup geçiyoruz. Muavinlik diye bir iş tanımı, en azından şehir içi ulaşımlarda, artık kalmadı. Daha da eskiden asansörleri çalıştıran insanlar varmış, artık düğmeye basıp inip çıkıyoruz. Bu değişimler hayatımızın doğal bir parçası.
Yapay zeka otomasyon değilse nedir? Bunu meslekten bilişimci olmayanlara ayrıntısıyla anlatmak benim yeterliliğimi aşıyor ama verili durumlara bakarak daha önceden karşılaşmadığı durumlar için bir kavrayışı olan mekanizmalar için yapay zekanın kullanıldığını söyleyebiliriz. Yani bir sensöreden gelen verilere göre döner kesen alette yapay zeka yoktur.
İşimizi zeka ile mi yapıyoruz? Bu sorunun cevabı bazılarımıza ağır gelebilir ama hayır! Çoğumuz (neredeyse hepimiz) rutin işler yapıyoruz. Gerçekçi olalım, kaçımız gezgin satıcı problemine yeni çözümler arıyoruz? Uzun ömründe yeni bir yaklaşımla bir problemi değil çözmek, çözümü üzerinde düşünen kaç kişi var? Bunu bir eksiklik olarak söylemiyorum elbette, milyarlarca bilim insanına ihtiyacımız yok zaten. Ekmek yapmak için, çöpleri toplamak için, tansiyon ölçmek için, ameliyat yapmak için, tıkanan boruları açmak için yeni yaklaşımlara, kavrayışlara gerek yok. Ama bu işlerin yapılmaları gerekiyor. Şöyle düşünün daha "zeki" olsaydınız günde ürettiğiniz iş miktarı artar mıydı? Çoğumuz için cevap hayır. Maalesef demiyorum çünkü yapılacak o kadar çok işimiz yok.
Yaptığımız işi bir makine yapsa daha mı ucuza mal olacak? Bugün bile çoğumuzun yaptığı işleri yapacak makineleri üretebilir durumdayız ama makineler bizden pahalıya çalışıyor. Reddit'ten aldığım aşağıdaki fotoğrafta [1] gören gözler için nice ibretler yok mu? Biz robot süpürgelerin satıldığı mekanları süpüren insanlarız. İşin garip tarafı onları satın alanlar da başka stantları süpürenler.
Bütün işleri makineler yaparsa biz ne yapacağız? Bilim kurgu dünyasının çokça kafa yorduğu bu konuya ben elbette bir blog yazısında cevap veremem ama üzerinde düşünülmeye değer bir konu olduğu kesin. Bize yapılacak iş kalmayınca bu eve nasıl ve neden kira ödeyeceğim, beslenme ve sağlık giderlerimi nasıl karşılayacağım, hatta uyanınca neden yataktan kalkacağım, benim hayatım böyle ama başkalarının neden farklı sorularını düşünmeyecek miyiz?
Yapay zekayı sürdürecek enerjiyi sağlamaya devam edebilir miyiz? Günlük 1500 kaloriye hayatta kalıp ne iş olsa yapan bizlere karşı inanılmaz kaynak tüketen ve henüz bir derde derman olmamış yapay zekayı hangi gelirle ve motivasyonla beslemeye devam edebiliriz? Hala otomobilleri yapay zeka kullansın mı diye tartışmalar görüyorum ve inanamıyorum. Neden toplu taşımayı yeterli konuma getirmiyoruz sorusunu sormadan bir kişi için bir tonluk aracı kim kullansın diye tartışmamalıyız. Yapay zeka için harcadığımız enerjinin ortaya çıkardığı karbon salınımı sadece "çevrecileri" ilgilendiren bir konu mu?
Önümüzde bir sorun varsa, ki var, bu yapay zeka değil bir sistem sorunudur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder