IPv6 geçiş fiyaskosu

Yaklaşık 3 yıl önce çıkan Kamu Kurum ve Kuruluşları için IPv6'ya Geçiş Planı başlıklı başbakanlık genelgesi IPv6 kullanımı için kademeli bir geçiş öngörüyordu. Her adımda yapılması istenenlerin çoğunlukla yapılmadığını gördüğümden genelgenin sonundan da umutlu değildim doğrusu.

Bugün gelinen noktada kamu kurum ve kuruluşlarının IPv6 desteği olmayan hiç bir ağ cihazını almaması, internet üzerinden verdikleri kamuya açık tüm hizmetleri IPv6’yı destekler hale getirmesi gerekiyordu. Bütün kurumların üç yılda rahatlıkla tamamlayabilecekleri bir süreç olmasına rağmen çoğu kurumun neredeyse hiç bir şey yapmadığını görmek mümkün. Kamu kurumları tam bir yıl önce almış olmaları gereken IPv6 adres bloklarını bile almamışlar.

Kamuya açık verilen tüm hizmetlerin IPv6 üzerinden de verilmesi gerekirken henüz www.turkiye.gov.tr, www.tubitak.gov.tr ve www.osym.gov.tr gibi en yaygın hizmetlerin sunucuları için IPv6 adres ataması bile yapılmamamış durumda. Hal böyle olunca diğer kurumlar daha ÖSYM yapmamış bu işi sıra bize mi gelecek diyorlar herhalde.

Uzun sayılacak bir sürede üzerinde çalışıp bilgi biriktirerek yapabileceğimiz bu geçişi yapmamış olmamız umarım bir süre sonra yurt dışından büyük donanım ve yazılım satın almak şeklinde geri dönmez.

IPv6’ya Geçiş Planında 3. aşamaya geçiyoruz

8 Aralık 2010'da çıkan Kamu Kurum ve Kuruluşları için IPv6'ya Geçiş Planı başlıklı Başbakanlık Genelgesinin ikinci aşaması 31 Aralık 2012'de bitecek. Genelgenin ikinci aşamasında "IPv6 bağlantısı ve adresi temin eden kamu kurum ve kuruluşları 31 Aralık 2012 tarihine kadar internet üzerinden verdikleri en az bir adet hizmeti pilot uygulama olarak IPv6 destekli hale getireceklerdir" deniyordu.

Türkiye'nin IPv6'ya geçişinin son aşaması olacak üçüncü aşama ise "Kamu kurum ve kuruluşları en geç 31 Ağustos 2013 tarihine kadar internet üzerinden verdikleri kamuya açık tüm hizmetleri IPv6’yı destekler hale getireceklerdir" şeklinde tarif ediliyor.

Kimileri hala kullanımının uzakta olduğunu düşünse de, ülke olarak IPv6'ya geçişimiz için çok az süre kaldı.

Kamu kurumlarının IPv6 adresi temin etmeleri için zamanları azalıyor

8 Aralık 2010 tarihinde yayınlanan 'Kamu Kurum ve Kuruluşları için IPv6'ya Geçiş Planı'nın birinci aşaması sonlanmak üzere. Buna göre kamu kurumlarının IPv6 adresi ve IPv6 bağlantılarını temin etmiş olmaları için son tarih 31 Ağustos 2012. Bu tarihten sonra kamuda IPv6’yı desteklemeyen hiçbir ağ donanım ve yazılımına yatırım yapılmayacak.

İkinci aşama için verilen süre de 31 Aralıkta bitecek. Bu tarihe kadar kamu kurumlarının internet üzerinden verdikleri en az bir adet hizmeti pilot uygulama olarak IPv6 destekli hale getirmeleri zorunlu.

31 Ağustos 2013'den itibaren ise kamu kurum ve kuruluşları internet üzerinden verdikleri kamuya açık tüm hizmetleri IPv6’yı destekler hale getirecekler.

Çok kısa bir süre sonra IPv6 hayatımızın bir parçası haline gelecek.

Eduroam 10 yaşında

10 yıl önce başlayan eduroam, şimdi 54 ülkede 5000'den fazla konumda araştırmacıların ve öğrencilerin erişimine imkan veren çok büyük bir federasyon haline geldi. Türkiyede ise dört yıl önce dahil olduğumuzu yazdığım eduroam ağına katılan üniversite sayısı 56'ya ulaştı.

Temelinde çok basit bir fikir var eduroam'ın: 802.1x ile kimlik kanıtlaması yapan eğitim kurumlarını bir fedarasyon altında toplayarak bir kurumda hesabı olan kullanıcının başka bir kuruma gittiğinde misafir olduğu kurum yerine ev sahibi kurumdan kimlik kanıtlamasını yapmasını sağlamak. Böylece bir kere bir eğitim kurumundan hesap edinince misafir olarak gittiğiniz yerlerde kablosuz ağ adı olarak eduroam'ı görünce orada kimseden izin almadan, hesap istemeden kendi kurumunuzun hesap bilgileriyle ağa bağlanabiliyorsunuz. Kimseden bir şey istemek zorunda olmamak durumu harika bir şey. Kimlik kanıtlama yapmak için girdiğiniz bilgileriniz misafir kurumdan kendi ev sahibinize gönderildiğinden aradaki sunuculara da güvenmeniz gerekmiyor. Katılım sözleşmesinde kurumların misafir kullanıcılara hangi portlardan erişime izin verecekleri açık olarak belirtildiğinden süprizle de karşılaşılmıyor.

Şimdilik sayısı çok olmasa da, aralarında bizim de bulunduğumuz 10 üniversitede eduroam'da ipv6 adresleri de kullandırılıyor. Bu yılın sonuna kadar yukarıdaki haritada artan bir yoğunluk olacak ve bir üniversite öğrencisi veya akademisyen hem Türkiye içinde hem de yurt dışında kendi kimliğiyle internete bağlanabilecek.

Dünya IPv6 Lansmanı

8 Haziran 2011'de Dünya IPv6 Günü'nü organize eden Internet Society bu yıl da 6 Haziran'da Dünya IPv6 Lansmanını organize edecek. İsteyenler bu adresteki formu doldurup katılabilecekleri gibi, sayfalarına görselleri koyarak da destekleyebilirler.

II. Ulusal IPv6 Konferansı

Geçen yıl ilki düzenlenen Ulusal IPv6 Konferansının ikincisi bu yıl 15 Şubat'ta Ankara'da düzenlenecek. Konferans programına buradan ulaşabilirsiniz. Herkese açık ve ücretsiz olan etkinlik için kayıt yaptırmak yeterli. Biz de fi6en ile orada olacağız, bekleriz.

IPv6 kitabı

IPv4 adresleri tükendiğinden uzun süredir IPv6 konusuda yazmıyordum. 'Herkes İçin IPv6' kitabı son kullanıcıdan tecrübeli araştırmacılara kadar geniş bir yelpazeye hitap ediyor ve bu adresten indirilebiliyor. Bu tip kaynakların tercümesi yapılana kadar eskimeleri de acı bir durum doğrusu.

Asya - Pasifik de sıfırı tüketti

Asya, Avustralya ve Pasifik'e IP adresi dağıtımından sorumlu olan APNIC 15 Nisanda ellerindeki son /8 blogunu da kullanıma açtıklarını duyurdu. 3 Şubat'ta sahipsiz IPv4 adres blogu kalmamıştı, şimdi de bölgesel dağıtıcıların tahsis edebilecekleri adresler bitiyor. Haberin ayrıntıları linkte var ama IPv6'dan başka çare kalmadığını söylemek lazım.

IPv6 Destekli Özgür Video Koferans Yazılımı: fi6en

Ulusal IPv6 Protokol Altyapısı Tasarımı ve Geçişi Projesinin çıktılarından biri de bizim geliştirdiğimiz IPv6 destekli video konferans yazılımı oldu: fi6en. Projenin diğer çıktıları gibi bu da elbette bir özgür yazılım, bizden de beklenen budur herhalde. Eski öğrencilerim Cem Sönmez ve Kaan Özdinçer projede mühendis olarak çalıştılar ve fi6en'e ipv6 desteğinin yanı sıra; çoklu görüntü ve ses akışı, beyaz tahta modülü, ekran paylaşımı, dosya paylaşımı (pdf, odp, ppt, png, jpg, gif), parola korumalı ve ileri tarihli oturum açma özelliği, değişik yetkilerde kullanıcılar, çoklu dil desteği ve elbette bir yönetim paneli yazdılar. Fi6en'in sayfasında kurulum ve kullanım için ayrıntılı bilgiler bulunuyor, hatta kurmaya üşenenler için Pardus 2011 üzerine kurulmuş halinin iso'su ve önce denemek isteyenler için de bir demo adresi var. Yazılıma katkı vermek, kurcalamak isteyenler için ilk günden bu yana svn deposunun açık olduğunu söylememe gerek yok herhalde.

Linke tıklamaya üşenenler için sayfadan alıntı yapayım:

fi6en ipv6 destekli, web üzerinden çalışan açık kaynak kodlu bir video konferans yazılımıdır. Ipv6'nın bazı özellikleri, çoklu yayım (multicast), servis kalitesi (Quality of Service), dolaşabilirlik (mobility), IPseq gibi, video konferans yazılımlarının da ihtiyaç duyduğu özellikler olması dolayısıyla “Ulusal Ipv6 Protokol Altyapısı Tasarımı ve Geçişi Projesi”nde örnek uygulama olarak seçilmiştir. Oluşturulan yazılım IPv6 ileri seviye özelliklerinin yazılım alanında kullanımı konusundaki bil-yap (know-how) bilgisinin oluşmasını sağlamak amacını taşımaktadır. Ayrıca geliştirilen yazılım sayesinde, yürütülen benzer çalışmaların takip edilmesi, eksikliklerinin görülmesi/giderilmesi, bu çalışmaların Türkiye'deki araştırmacılara ve kullanıcılara aktarılması ve IPv6'nın getirdiği yeniliklerin kullanılabilmesi amaçlanmıştır.

IPv6 destekli balküpü: KOVAN

Müşteri Kamu Kurumu, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu olan ve Proje Yürütücüsü Kurumları TÜBİTAK-ULAKBİM, Gazi Üniversitesi ve Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi olan Ulusal IPv6 Protokol Altyapısı Tasarımı ve Geçişi Projesi 15 Şubat 2011 itibariyle tamamlandı.

8 Aralık 2010 tarihli ve 27779 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Kamu Kurum ve Kuruluşları için IPv6’ya Geçiş Planı” konulu Başbakanlık Genelgesi ile etkilerini yaşamaya başladığımız bu projenin çıktıları kısa bir süreç içinde hepimizi etkileyecek. Bu konuda ilerleyen günlerde detaylı yazacağım ama şimdi bahsetmek istediğim şey bu projenin çıktılarından biri olan bir özgür yazılım: KOVAN.

Kovan bir IPv6 balküpü projesi. IPv6 geçiş mekanizmalarının güvenlik açısından incelenmesi, IPv6 güvenlik açıklarının araştırılması, IPv6 ağlarında solucan yayılımının incelenmesi ve IPv6 ağlarında mevcut ve yeni güvenlik tehditlerinin belirlenmesi amaçlarıyla geliştiriliyor.

Çok ayrıntılı belgelendirmesi bulunan Kovan'ın dünyada bir benzeri yok. Sadece kullanmak bile çok öğretici olacaktır. Umarım bu özgür yazılım projesi katkıcı, destekçi bulabilir.

Bu hafta bitmeden bir özgür yazılım projesinin daha duyurusunu yapacağım: fi6en.

Sahipsiz IPv4 /8 adres bloğu kalmadı

Bir süredir ha bitti, ha bitecek diye yazdığım IPv4 adresleri 3 Şubat'ta bitti. Akademik Bilişim Konferansı için Malatya'da olduğumdan açıklamayı ancak yazabiliyorum.

Kral öldü, yaşasın Kral!

Dünya IPv6 Günü

8 Haziran 2011'de Google, Yahoo, Akamai ve Facebook 24 saat süre ile IPv6'ya cevap verme kararı aldı. IPv6 bağlantısı olanlar, o günü Dünya IPv6 Günü olarak kutlayacak.

IPv6 Konferansı

Ülkemizde IPv6 teknolojileri konularında çalışan akademik ve endüstriyel katılımcılar arasında yeni işbirlikleri geliştirilmesine olanak sağlamak, araştırma-geliştirme çalışmalarını paylaşmak, konunun bilimsel olarak tartışılmasına ve yeni yaklaşımlar geliştirilmesine katkı sağlamayı hedefleyen IPv6 Konferansı 12-13 Ocak tarihlerinde Ankara'da gerçekleştirilecek.

Kamu Kurum ve Kuruluşları için IPv6’ya Geçiş Planı

Kaç zamandır IPv4 adresleri bitiyor diye yazıyor ve deniz tükeniyor ipv6 konusunda çalışmak lazım diyordum. Benim de yürütücülerinden biri olduğum Ulusal IPv6 Protokol Altyapısı Tasarımı ve Geçişi Projesi kapsamında yürütülen çalışmaların sonuçlarından biri olarak bugün Kamu Kurum ve Kuruluşları için IPv6’ya Geçiş Planı genelgesi yayınlandı. Oldukça kısa ve bağlayıcılığı yüksek bu metni herkesin okumasını öneriyorum.

Son maddesini buraya kopyalayayım:


Kamu kurum ve kuruluşları en geç 31 Ağustos 2013 tarihine kadar internet üzerinden verdikleri kamuya açık tüm hizmetleri IPv6’yı destekler hale getireceklerdir.

5/8, 23/8, 37/8 ve 100/8 de kullanıma açıldı

Geçen hafta yazdığım gibi APNIC ve RIPE için ikişer IPv4 adresi daha kullanıma açıldı. IPv6 adreslerine ışın kılıcı gibi bakanlar artık yolun gerçekten sonuna geldiğimizi görüyor olmalı.

105/8 kullanıma açıldı

Bugün 105/8 blogu AfriNIC için kullanıma açıldı. Kısa bir süre sonra APNIC ve RIPE için ikişer adet blogun daha kullanıma açılacağı konuşuluyor.

36/8 ve 42/8 kullanıma açıldı

36/8 ve 42/8 IP blokları Asia-Pacific için kullanıma açıldı.

49 ve 101 de kullanıma açıldı

49/8 ve 101/8 Asia-Pacific için kullanıma açılınca IPv4 uzayının sadece %3.5'u kaldı.

177 ve 181 de kullanıma açıldı

177/8 ve 181/8 IP bloklarının da kullanıma açılmasıyla sadece 16 adet /8 adresi kaldı. Bu da IPv4 uzayının %6'sının kaldığı anlamına geliyor.

iki /8 daha gitti

Dün satılan 31/8 ve 176/8 ile kalan /8 IPv4 adres sayısı 18'e düştü.