12 Mayıs 2005 Perşembe

İşletim Sistemi Teknik Şartnamesi v0.14

  1. İşletim Sisteminin Türkçe dil desteği problemsiz olmalı, ISO-8859-9, UTF-8 encodinglerini desteklemelidir.
  2. İşletim sistemi üzerinde farklı yetkilere sahip kullanıcılar oluşturulması ve bunlar ile farklı oturumlar açılması mümkün olmalıdır.
  3. İşletim sisteminin güncellemeleri internetten veya güncellemelerin tutulduğu yerel ağ üzerindeki bir bilgisayar üzerinden ek bir ücret ödemeksizin edinilebiliyor olmalıdır.
  4. İşletim sistemi ile birlikte,
    1. Grafik arayüzlü dosya yöneticisi ile en az,
      1. Dosya ve dizin oluşturabilen,
      2. Kes, kopyala, yapıştır, sil, taşı, yeniden adlandır, sürükle-bırak yapabilen,
      3. Arama yapabilen,
      4. Masaüstünden kolayca ulaşılabilir, dosya yöneticisinin sildiği öğeleri saklayan ve istendiğinde silme işlemini geri alabilen bir çöp kutusu bulunduran, istendiğinde silme işlemini geri alabilen bir çöp kutusu bulunduran,
    2. Mevcut MS-Office 95/97/2000/XP dokümanlarını açabilen, belgeleri PDF olarak dışarı aktarabilen, en az,
      1. Kelime İşlemci,
      2. Hesap Tablosu ve
      3. Sunum Hazırlama araçlarını içeren bir ofis paketi,
    3. PDF belgesi görüntüleyici,
    4. Adres Defteri,
    5. Ajanda,
    6. Yapılacak İşler Listesi,
    7. RSS Haber Okuyucu,
    8. Ftp istemcisi,
    9. E-posta İstemcisi,
    10. Zip, gz ve bz2 algoritmalarını kullanarak sıkıştırma yapabilen ve bu algoritmalarla sıkıştırılmış dosyaları açabilen sıkıştırma programı,
    11. En az,
      1. Sekmeler içerisinde sayfa görüntüleyebilen,
      2. Tema desteği olan,
      3. Tümleşik Popup engelleyici özelliği olan,
      4. W3.org tarafından belirlenen standartlara uygun sayfa görüntüleyen bir web tarayıcısı kurulu olarak teslim edilmelidir.
  5. İşletim sistemi, çalışacağı bilgisayar üzerindeki donanımların tümünü sorunsuz çalıştırabilmeli ve üreticilerinin belirlediği üst sınırda kullanılabilmesine olanak sağlayacak şekilde yapılandırılmış olarak teslim edilmelidir.
  6. İşletim sisteminin ağ desteği sorunsuz olmalı, IPv4 ve IPv6 ile uyumlu çalışmalıdır.
  7. Bilgisayarın kurulacağı ağda CIFS standardında dosya paylaşımına hazır halde teslim edilmelidir.
  8. İşletim sistemi, ağ üzerindeki ya da bilgisayara doğrudan bağlı olan yazıcıları kullanabilecek şekilde yapılandırılabilmeli, yapılandırma için gerekli araç ve servisleri barındırmalıdır.
  9. İşletim sistemi üzerinde veri saklama aygıtları (disket, CD/DVD, usb disk, CD/DVD yazıcı, bellek kartı) ile çalışılabilecek şekilde yapılandırılmış olmalıdır.
  10. Kurumun istemesi halinde önceden ayarlanmış şablonları kullanarak yeniden kurulum yapabileceği, kurulum imajını içeren medya (cd, dvd) sağlanmalıdır.
  11. İşletim sistemi üzerinde burada belirtilenler dışında sunucu hizmeti veren programlar yüklenmemeli, yüklenmesi zorunlu olanlar etkin olmamalıdır.
  12. İşletim Sisteminin teslim edildiği tarihe kadar çıkan tüm güncellemeleri kurulmuş olarak teslim edilmelidir.
  13. Bir adet bilgisayarın işletim sistemi ve diğer yazılımları, Kurum personeli nezaretinde kurulacak ve bu personel tarafından onaylanan kurulum, diğer bilgisayarlar için tekrarlanacaktır.
  14. Teklife dahil edilecek her türlü yazılım, Fikir ve Sanat Eserlerinin Korunmasına Dair 5846 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak lisanslı olmalıdır.
  15. Firma taahhüt ettiği ürüne ait 4077 sayılı tüketicinin korunması hakkındaki kanuna ve bu kanuna göre çıkartılan yönetmelik ve tebliğlerde belirtilen diğer hükümlere uymayı kabul ve taahhüt edecektir.
Seçimlik maddeler
  1. İşletim sistemi, sistem zamanını ntp protokolünü kullanarak güncelleyebilecek bir şekilde yapılandırılmış olarak teslim edilmelidir.
  2. SIP veya H323 tabanlı olarak voip uygulamasına izin verebilmeli ve tümleşik olarak mail istemci ile entegre çalışabilmelidir.
  3. ZeroG veya benzer teknolojiler ile installation server üzerinden kurulum yapılabilmelidir.
  4. ldap, AD, PDC vb gibi sistemler üzerinden kullanıcı doğrulaması yapılabilecek şekilde yapılandırılmış olmalıdır.
  5. İşletim sistemine uzaktan güvenli olarak bağlanılabilecek şekilde yapılandırılmış olmalıdır.
  6. Tüm yazılımların lisansları, kendisinin çoğaltılması, kaynak kodunun görüntülenmesi, değiştirilmesi ve değişmiş halinin çoğaltılıp dağıtılmasına izin vermelidir.
Bu belgenin pdfsini veya openoffice.org halini indirebilirsiniz.

7 yorum:

  1. Bir madde daha olabilir mi diye düşünüyordum.

    * İşletim sistemi kaynak kodu açık olmalıdır.

    YanıtlaSil
  2. Oncelikle listeyi numarali liste haline getirirseniz daha kolay referans verebiliriz. 1,2, ve 7 (ipv6) nolu maddelere ihtiyac yok zaten neredeyse tum linux dagitimlari bu konularda sorunsuz. Turkce meselesinde de kimse cikip connectiva onermeyecektir zaten :) Ama olmali gerekir derseniz 1 kalsin diger ikisini cikaralim derim.
    3. ve 9 Maddelere benzeyen genel maddelere agirlik vermek gerekir. Bu maddeleme islemini de ihale sartnamesinde olmasa bile burada belirli kategorilere ayirmak dusunsel olarak bize kolaylik saglayacak ve isteyen kurum belirli bir kategoriyi direk dislayabilecektir. Ornegin Kategoriler soyle olsa:
    - Dagitim Ozellikleri
    - Donanim Uyumlulugu
    - Kurulum Gereklilikleri ve Programlar
    - vb…
    Bu durumda daha kolay dusunup ekleme yapmak mumkun olacaktir.
    Kolay gelsin… Arada sirada gelismeleri dernek listesine de yonlendirirseniz sevinirim.

    YanıtlaSil
  3. Merhabalar,

    Çok iyi bir fikir. Öncelikle böyle bir çalışmayı başlattığınız için teşekkür ederim.

    Notlar:

    Genel olarak: İşletim sistemi ve Diğer Uygulamalar (ofis dahil) için kurum içinde bir özel kurulum yapılıp oluşturulacak CD’nin tüm satınalınacak bilgisayarlara kurulumunu hizmet olarak istemek mantıklı olabilir…

    5. Madde için: Kurumda mevcut dokümanlara erişimin sağlanması amacıyla, “Mevcut MS-Office 95/97/2000/XP dokümanlarını açabilen” eklenebilir. OOoyu da dışlamaz, MS-Ofis’i de…

    6. madde için: Ölçülebilirliği tartışılır. Herhangi bir işletim sistemini bu maddeye göre nasıl muayene edip kabul edeceksiniz?

    8. Madde için: Eğer mevcut MS bilgisayarlarla dosya paylaşımı olacaksa, Linux teklif edecekler samba da kurmalı. Bunun için de “CIFS standardında dosya paylaşımı sağlanmalıdır” gibi bir ifade eklenebilir. Bu da bir çeşit sunucu uygulaması olarak düşünülebilir. O yüzden “burada belirtilenler dışında sunucu hizmet programları yüklenmemeli, yüklenmesi zorunlu olanlar etkin olmamalıdır.” gibi bir ifade olabilir.

    YanıtlaSil
  4. 5. maddeye ek;
    e-mail istemcisi ve web browser..

    YanıtlaSil
  5. Merhabalar,

    On Thursday 09 June 2005 16:00, Necdet Yücel wrote:
    > Ben, naçizane bir başlangıç hazırladım[2]. Bir başlangıç olduğundan elbette
    > hataları ve eksiklikleri vardır. Eğer ilgilenir ve katkıda bulunursanız,
    > bunu kullanabileceğimiz bir belge haline getirebiliriz.

    Son revizyonunu (0.4) az önce okudum, öncelikle bu faydalı çalışmaya ön-ayak olduğunuz için teşekkür etmek istiyorum; daha sonra faydalanacaklar adına da :)

    Aklıma ekleyecek çok fazla şey gelmemesine rağmen, bir kaç şey yazmaya çalışayım.

    Öncelikle, ek olarak kullanıcıların yeni uygulama kurmak istediklerinde onlara kolaylık sağlayacak bir uygulama kurulum altyapısı sunması gerekliliğinden bahsedilebilir. 3. madde bir paket yöneticisi olma zorunluluğunu zaten getiriyor, fakat bu Gentoo’nun portage sistemini de kapsayacak kadar dar bir tanım olmuş, son kullanıcı için portage pek de iyi olmaz diye düşünüyorum. Her uygulama kurmak istediklerinde sistem yöneticilerini rahatsız etmeyip kendi sorunlarını grafik arayüzü olan araçlarla çözebilirler.

    10. madde, macromedia-flash, kimi medya codec’leri gibi eklentilerin önünü kapatıyor (bir konferansın ya da seminerin wmv ya da rm ile formatlanmış görüntülerini de izleyebilmeliler neticede). Son kullanıcıların önüne konulacak bilgisayarların genel bir teknik şartnamesini oluşturmayı amaçlıyorsak bu önemli bir nokta bana sorarsanız. Daha sonradan yüklenebilirliği baki elbette, siz bilirsiniz.

    Önceki bir görüşe katılıyorum, 6. madde biraz belirsiz olmuş bence de. Bunu şu şekilde değiştirirsek belki anlatılmak istenen şeyi daha iyi vurgulamış olabiliriz: “İşletim sistemi çalışacağı bilgisayar üzerindeki donanımların tümünü sorunsuz çalıştırabilmeli ve üreticilerinin belirlediği üst sınırda kullanılabilmesine olanak sağlayacak şekilde {yapılandırılabilmelidir | yapılandırılmış şekilde teslim edilmelidir}”.

    9. maddeden önce 8. maddeden sonraya şu eklense iyi olur gibime geliyor: “İşletim sistemi ağ üzerindeki ya da bilgisayara doğrudan takılı olan yazıcıları kullanabilecek şekilde yapılandırılabilmeli, yapılandırma için gerekli araç ve servisleri barındırmalıdır.”

    5. maddeye mesajlaşma yazılımı da eklenebilir. MSN, Yahoo! ya da ICQ gibi servislere erişim yasak dahi olsa kurum içi bir Jabber sunucusu ile iletişim ve insanların büyük boyutlu dosyalarını e-posta ile göndermeleri sorunları tatlıya bağlanır mesela belki ilerde. Ayrıca 5. maddeye PDF dökümanlarla ilgili bir ibare de konulabilir.

    Ek bir madde ya da bir maddenin eklentisi olarak belki taşınabilir disklerin ve memory stick gibi aygıtların kullanılabilirliğinin mümkün olmasından bahsedilebilir.

    Bu kadar geldi aklıma :)

    Selamlar, elinize sağlık.

    YanıtlaSil
  6. Boyle bir calismaya on ayak oldugunuz icin tebrik ederim.
    Oncelikle teknik sartname oldugundan isin teknik ayrintilarina daha fazla girilebilir saniyorum.

    1. Turkce destegi maddesine, “ISO8859-9, UTF-8 encodinglerini desteklemelidir” seklinde bir tanim eklenebilir.

    3. Isletim sistemi guncellemelerin otomatik olarak internet veya guncellemelerin tutuldugu yerel ag uzerindeki bir makine uzerinden yapilabilecek sekilde ayarlanabilmelidir.

    4. Web istemcisi W3C web standartlarini (buraya standartlari koymali) desteklemelidir.

    x. Donanim maddesi kapsiyor olabilir. Ancak yazici destegiyle ilgili bir madde de eklenebilir.

    YanıtlaSil
  7. “5. 4. maddede bahsedilen uygulamalar ve işletim sisteminin kendisinin lisansı ile ilgili herhangi bir kısıt olmamalıdır.”

    Bu madde çok muğlak olmuş.
    Yasal ve resmi olması açısından lisansla ilgili söyleyebileceğimiz - yanlış hatırlamıyorsam bu konuda bir Başbakanlık tebliği de var -

    Herkese açık:

    “Teklife dahil edilecek her türlü yazılım, Fikir ve Sanat Eserlerinin Korunmasına Dair 5846 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak lisanslı olacaktır.”

    Ö/AKKY (Özgür/Açık Kaynak Kodlu Yazılım - F/OSS’un Türkçesi olabilir mi:)) olması isteniyorsa:
    “Tüm yazılımların lisansları, kendisinin çoğaltılması, kaynak kodunun görüntülenmesi, değiştirilmesi ve değişmiş halinin çoğaltılıp dağıtılmasına izin vermelidir.”

    YanıtlaSil

Ayı Dağı - Andrew Krivak

Duvar'da dünyada tek sağ kalan kadının hikayesini okuduktan sonra Ayı Dağı'nda (dünyaya her ne olduysa artık) hayatta kalan iki kişi...